Was de aanslag in Manchester voorspelbaar?

Zou je, op dit moment en zonder op de hoogte te zijn van de belangrijke details, kunnen stellen dat de aanslag in Manchester voorspelbaar was?

Misschien is bovenstaande vraag direct en confronterend, maar de mensen in mijn omgeving weten dat ik me al lange tijd zorgen maak over de wijze waarop locaties worden beschermd tegen een mogelijke aanslag.

Wat motiveert een terrorist?

We kunnen zeggen dat een terrorist tot doel heeft om zoveel mogelijk slachtoffers te maken, de bevolking zo diep mogelijk in het hart te raken en daarbij zoveel mogelijk publiciteit te behalen. Dat is al decennia lang zo. En hoe hard het ook klinkt, een aanslag op de meest weerloze of kwetsbare in onze samenleving kan, met de kennis van nu, geen volslagen verrassing meer zijn. Probeer met bovenstaande terroristische doelstellingen zelf maar eens te bedenken wat een ideale plek voor een aanslag is. Dus denk eens vanuit de aanval en de mogelijkheden in plaats vanuit de verdediging. Ik weet zeker dat de schokkende conclusie is dat je met een zieke geest nog heel ver komt. Stel je maakt gebruik van een spijkerbom die je het gemakkelijkste kunt vervoeren in een rugzak. Ik zal niet teveel ingaan op de details maar dit is een zeer realistische werkwijze en vermoedelijk ook de modus operandi van Salman Abedi die toe sloeg in Manchester. Dan is een aanslag op zo’n concert als bij Ariana Grande, vanuit terroristisch oogmerk helaas dus niet onlogisch. Voor een terrorist zijn bij het uitvoeren van zijn daad feitelijk drie opties; of je bent in staat om de beveiliging te omzeilen maar eerlijk gezegd is die kans steeds minder groot, of wordt vroegtijdig betrapt omdat je bijvoorbeeld opvalt door je uiterlijk, rugtas of emotionele uitingen van dat moment, of je zoekt een plek waar je per definitie slaagt in je doelstellingen.

Mijn grootste zorg!

Juist door de strenge beveiligingsmaatregelen die we overal toepassen creëren we vóór de security checks enorme verzamelingen van mensen die werkelijk geen kant op kunnen. Duizenden mensen die een stadion in- of uit gaan, op een plek waar (nog) geen strenge controles zijn en waar je, als je betrapt wordt, alsnog het maximaal effect haalt bij het tot ontploffing brengen van een spijkerbom is dus helemaal niet zo ondenkbaar. En dit los je niet op door meer politie, meer zichtbare beveiliging en meer verdediging. Dit los je alleen maar op door op basis van mogelijke (algemene) aanvalsscenario’s een omgeving te creëren die voor een kwaadwillende gewoon minder aantrekkelijk is of waar hij het gevoel zal hebben sneller betrapt te worden en zo min mogelijk effect haalt uit een vroegtijdig ontsteken van een explosief. Dus minder opeenhoping van mensen bij in- en uitgangen, waardoor meer overzicht blijft bestaan en ongewenst gedrag sneller opvalt en effectiever bestreden kan worden. Bijkomend voordeel is ook dat dit een veel prettiger ervaring is voor de bezoekers van een evenement. Want wie heeft er nu zin om uren tegen elkaar aan geplakt te staan om ergens binnen te komen of om weer naar huis te kunnen? Door zo’n, noem het, bufferzone te creëren kunnen we gedragingen in dat gebied goed waarnemen en gevaar wellicht tijdig signaleren. Daarvoor zijn specialisten nodig. Ook kunnen we ervoor zorgen dat zo’n bufferzone onderdeel wordt van het evenemententerrein, maar dan met geleidelijke/verspreide in- en uitstroom van mensen.

Wat nu?

 Mijn advies is dus om evenementen te beveiligen door gebruik te maken van Security by Design in combinatie met Predictive Profiling. Methoden waar we in Nederland goed in zijn, naast het functioneren van de inlichtingendiensten, want daar kunnen we momenteel alleen maar van vinden dat ze er goed op zitten. Rob van Dijk RSE RCE ATO Beveiligingsexpert]]>